Rozdział 7

Działalność informacyjna polskiej dyplomacji

Spis treści

Spis treści

Polscy dyplomaci byli aktywni na polu przekazywania różnych informacji do władz państw swojej akredytacji na temat położenia ludności żydowskiej w okupowanym kraju. Z jednej strony przekazywali zgodnie ze swoimi zadaniami apele, noty i memoranda naczelnych władz RP na uchodźstwie a z drugiej prowadzili własne działania informacyjne – wśród elit politycznych i społeczno-kulturalnych kraju swojej akredytacji, w ramach korpusu dyplomatycznego czy konsularnego oraz przez publikację i kolportaż dokumentów, zdjęć, broszur oraz własny udział w kształtowaniu opinii publicznej (wywiady w gazetach i radiu).

Ważnym elementem tej działalności była regularna publikacja enuncjacji (w tym raportów), które traktowały o położeniu ludności żydowskiej w okupowanej Polsce. Rząd RP na uchodźstwie od 1940 do 1944 r. aż 36 razy informował o tym państwa koalicji antyhitlerowskiej i domagał się natychmiastowego działania.

W 1940 roku wydano w Londynie broszurę „Prześladowania Żydów w Polsce pod okupacją niemiecką”. W tym samym roku Ministerstwo Informacji rządu RP opublikowało „Czarną księgę inwazji niemieckiej w Polsce”. Pomocna w tym zakresie była działalność w różnych miejscach na świecie, gdzie przybywali bądź czasowo stacjonowali wybrani uchodźcy z kraju – naoczni świadkowie holokaustu. Korzystanie z tych wspomnień, doświadczeń i informacji stanowiło ważny argument w przekazywaniu państwom alianckim informacji o Zagładzie.

Działalność Jana Karskiego

Działalność informacyjna rządu RP oraz jego poszczególnych agend na temat prześladowań i zagłady Żydów nie byłaby możliwa, gdyby nie wysiłki kurierów Polskiego Państwa Podziemnego przekazujących wiadomości z okupowanego kraju. Do najsłynniejszych z nich należał Jan Karski (1914-2000), który po obyciu misji kurierskich brał udział w spotkaniach z przedstawicielami władz Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych (m.in. spotkał się z prezydentem Stanów Zjednoczonych Franklinem Delano Rooseveltem). Tematem rozmów z politykami alianckimi była również zagłada Żydów. Wcześniej, by zasięgnąć szczegółowych informacji o prześladowaniach ludności żydowskiej przedostał się na teren getta warszawskiego, a następnie do getta tranzytowego w Izbicy. Skala cierpień, której był świadkiem, pozostawiła na nim niezatarte do końca życia piętno.

Jan Karski (1914-2000)

Kurier Polskiego Państwa Podziemnego. Przekazał rządowi
RP oraz politykom i opinii publicznej aliantów wiele cennych
informacji na temat zagłady Żydów.

Źródło: domena publiczna

Propozycja cytowania: Polskie państwo na uchodźstwie wobec Zagłady Żydów, pod red. B. Czajki, M. Dworskiego, K. Świderskiego, Lublin 2023, s. 46-47.

W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki.